Nhưng lạ kỳ thay, một ngôi trường tiểu học ở miền nam Trung Quốc lại khiến nhiều người ngạc nhiên khi dùng cá chép sống làm phần thưởng cho những em có thành tích học tập tốt nhất. Ngoài cá chép, nhà trường cũng trao thêm túi thạch cho 140 học sinh xuất sắc trong kỳ thi cuối cùng vừa kết thúc.
Nhìn những hình ảnh như thế này, các mẹ đừng vội lên án nhà trường hoặc thầy cô nhé! Bởi sâu trong đó là những lý do rất đặc biệt mà chúng ta có thể cảm thông nhưng cũng đầy chua xót.
Hiệu trưởng nhà trường Liao Xiaohua ngậm ngùi cho hay: “Chúng tôi từng trao vở và bút chì làm phần thưởng, nhưng các bậc phụ huynh không mấy để ý. Lần này, các học sinh có thể mang cá chép về nhà để cả gia đình có một bữa ăn và cùng chia sẻ niềm vui”
Được biết, toàn bộ 856 học sinh của trường tiểu học Jiangchuan sống ở khu tái định cư, một phần của chiến dịch chống đói nghèo của Trung Quốc. Vì vậy, việc tặng nhu yếu phẩm thay vì sách vở cũng là một cách khuyến khích các em học tập tốt hơn, bởi đây là khu vực miền núi xa xôi, nơi nghèo đói vẫn là vấn đề chính.
Nhìn kỹ vào những hình ảnh được chụp một lần nữa, chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy hai điều rất nổi bật, một là các em vẫn được tặng thêm sách vở (bên cạnh cá chép) và hai là em nào em nấy đều rất hớn hở, tươi vui chứ không hề tỏ ra rầu rĩ, buồn chán.
Vừa thương vừa xót xa quá các mẹ nhỉ! Những đứa trẻ nghèo tuy thiệt thòi hơn con em thành phố nhưng nụ cười của chúng lúc nào cũng trên môi, lạc quan, yêu đời và dễ thương xiết bao!
Còn nhà trường tuy đang khó khăn mà vẫn rất nhanh trí để tạo ra phần thưởng vừa hài lòng cả phụ huynh lẫn học sinh. Nhưng ngẫm lại em vẫn có chút chạnh lòng lắm, bởi theo như thầy hiệu trưởng chia sẻ, các bậc cha mẹ ở khu vực này thường không cảm thấy vui nếu phần thưởng là những đồ dùng phục vụ cho việc học tập của con em mình.
Có vẻ như họ chưa ý thức được tầm quan trọng của trí thức bởi cái nghèo, cái đói và những khó khăn của mưu sinh vẫn đang quấn lấy cuộc đời của họ, khiến họ chẳng thiết tha gì đến việc khuyến khích con em mình hãy học tập thật tốt.
Mà đâu chỉ có Trung Quốc, Việt Nam cũng vậy thôi, nhiều đứa trẻ nghèo không được đến trường để rồi bị buộc phải trở thành lao động chính trong nhà.
Thế nhưng, việc bắt trẻ em đi lao động chỉ có thể giải quyết vấn đề trước mắt chứ chẳng thể lâu dài. Nếu không được học đến nơi đến chốn, những đứa trẻ lớn lên lại tiếp tục nghèo và xoay vần mãi trong cái ‘cám lợn’, từ đời ông cha đến con cháu… chẳng bao giờ thoát ra được.
Của cho không bằng cách cho!
Quay trở lại với câu chuyện ở ngôi trường tiểu học Jiangchuan, hiệu trưởng nhà trường Liao Xiaohua cho biết thêm, rằng việc trao cá chép là để tượng trưng cho sự giàu có và lòng can đảm, có ý nghĩa cổ vũ tinh thần những học sinh nghèo vươn lên trong học tập.
Trong truyền thuyết, cá chép hóa rồng sau khi nhảy qua “cổng rồng” ở sông Hoàng Hà. Câu chuyện thường được người dân Trung Quốc dùng để khuyến khích trẻ con ở các gia đình nghèo khó vươn lên trong xã hội bằng cách học tập chăm chỉ. Từ “cá” trong tiếng Trung cũng là từ đồng âm của từ “phong phú” và biểu tượng của sự giàu có.
Đây không phải là lần đầu tiên một trường học ở nông thôn Trung Quốc gây chú ý với phần thưởng khác biệt. Đầu năm nay, một trường tiểu học khác dùng những miếng thịt lợn làm phần thưởng cho học sinh, nhằm cải thiện chế độ ăn uống nghèo nàn và khuyến khích các em quay trở lại lớp học sau kỳ nghỉ.
Nhìn những hình ảnh này, em chợt nhớ lại vụ trao phần thưởng bằng ‘hộp quà rỗng’ ở Việt Nam các mẹ ạ! Cụ thể, vào khoảng tháng 5/2019, những học sinh tiêu biểu nhất của quận Cầu Giấy (Hà Nội) được tổ chức tuyên dương và lên sân khấu nhận những hộp quà hoành tráng, nhưng khi trở về thì các em ngỡ ngàng khi đó chỉ là những chiếc hộp rỗng.
Một số phụ huynh thấy tỏ ra thắc mắc thì được trả lời rằng, đó là phần thưởng tượng trưng, tiền thưởng các trường sẽ tới phòng tài chính để nhận và trao. Đến lúc này thì tâm trạng của phụ huynh chuyển sang bức xúc thật sự.
Rất nhiều người cho rằng, cách hành xử của người lớn như vậy thể hiện sự thiếu tôn trọng trẻ em, không nghĩ đến cảm xúc của con trẻ. Chỉ cần một tấm bằng khen và được tuyên dương là các con đã rất vui rồi, không cần một thùng quà rỗng như vậy.
Ngẫm lại mới thấy, người xưa nói quá chí lý, của cho không bằng cách cho là vậy! Dẫu biết sự việc xảy ra là điều không ai muốn và các thầy cô không lường trước được. Thế nhưng qua những câu chuyện và bài học nói trên, hy vọng việc trao phần thưởng cho các em học sinh luôn được nhà trường cân nhắc thật kỹ, bởi đôi khi một tấm giấy khen, một con cá chép, một lời động viên thực sự chân thành còn đáng giá hơn cả nghìn lượng vàng.