Protein tham gia vào cấu tạo của yên tế bào và thành tế bào, có lợi cho các cơ quan khác của cơ thể, do đó, ăn nhiều thực phẩm giàu protein vào lúc bình thường sẽ giúp nâng cao sức đề kháng của cơ thể và tránh được bệnh tật. Tuy nhiên, một số món ăn ví dụ như một số thịt đỏ cũng mang theo những “mầm mống” gây hại cho sức khỏe. Trong đó, thịt được xếp vào một trong những món ăn có nguy cơ gây ung thư .
1.Thịt cừu bị liệt vào danh sách chất gây ung thư
Nguyên nhân khiến thịt cừu được cho là gây ung thư là do các tổ chức xã hội đã xếp thịt đỏ vào nhóm chất gây ung thư loại 2a.
Theo WHO, thịt đỏ là tất cả các loại thịt cơ bắp của động vật có vú, bao gồm thịt bò, thịt bê, thịt lợn, thịt cừu và thịt dê. Thịt đỏ đặc trưng bởi sợi cơ dày và hàm lượng chất béo cao. Nó rất giàu protein, vitamin (B1, B2, A, D) và cũng giàu khoáng chất như sắt và kẽm.
Tuy nhiên, IARC đã phân loại thịt đỏ vào Nhóm 2A tức là có thể gây ung thư ở người. Lý do bởi thịt đỏ chứa nhiều axit béo bão hòa. Việc hấp thụ quá nhiều axit béo bão hòa sẽ làm tăng cholesterol lipoprotein tỷ trọng thấp (cholesterol xấu) và tăng nguy cơ béo phì, bệnh tim mạch, ung thư.
Axit béo bão hòa có hàm lượng cao nhất trong thịt lợn, tiếp theo là thịt cừu và thấp nhất là thịt bò. IARC báo cáo rằng ăn thịt đỏ có thể gây ung thư đại trực tràng, ngoài ra nó cũng liên quan đến ung thư tuyến tụy và ung thư tuyến tiền liệt.
Các nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng, trong thịt đỏ và các sản phẩm từ sữa có chứa một loại đường Neu5Gc. Khi Neu5Gc được cơ thể hấp thụ, hệ thống miễn dịch của cơ thể sẽ liên tục sản sinh ra kháng thể và cơ thể sẽ có phản ứng viêm. Nếu chúng ta ăn nhiều thịt đỏ hàng ngày, tình trạng viêm nhiễm liên tục có nguy cơ hình thành các khối u.
Thịt đỏ là các loại thịt bao gồm thịt bò, lợn, ngựa và dê (Ảnh minh họa)
Phát hiện được công bố trên Tạp chí Proceedings, Viện Hàn lâm Khoa học. Trong nghiên cứu, các chuyên gia tiến hành phân tích ảnh hưởng của Neu5Gc đối với chuột. Kết quả phân tích cho thấy, những con chuột tiêu thụ nhiều thịt đỏ dễ có nguy cơ mắc ung thư hơn.
Khi đi vào cơ thể, các phân tử Neu5Gc dễ bị kẹt trong các mô, khiến hệ miễn dịch nhận ra chúng như một mối đe dọa. Từ đó, sản xuất kháng thể để ngăn ngừa. Tình trạng này lặp đi lặp lại dẫn đến viêm mãn tính, tăng nguy cơ hình thành khối u.
Điều đặc biệt, các loài động vật ăn thịt khác cũng ăn thịt đỏ song không đối diện với nguy cơ này bởi hệ miễn dịch của chúng không bị kích hoạt do đường Neu5Gc có sẵn trong cơ thể.
Các nhà nghiên cứu cũng tiến hành phân tích các loại thịt phổ biến. Tại đây, họ xác định thịt cừu, thịt lợn và thịt bò chứa thành phần Neu5Gc cao hơn cả.
Tuy nhiên, nghiên cứu này chưa thể chứng minh thịt cừu nói riêng và thịt đỏ nói chung là nguyên nhân gây ung thư. Do đó, chúng ta vẫn có thể sử dụng loại thịt này nhưng cần chú ý tránh xa những điều sau để bảo vệ sức khỏe.
2.Thịt đỏ nướng
Thịt đỏ là thịt của động vật có vú (bò, lợn, nai, trâu, ngựa), còn thịt trắng là thịt của các loại thịt động vật dưới thú như cá, chim, lưỡng cư, bò sát. Nấu ăn ở nhiệt độ cao có thể tạo ra acrylamide lượng lớn, một chất gây ung thư. Vì vậy, các chuyên gia đều khuyên rằng nên hạn chế ăn thịt đỏ, đặc biệt khi nướng tránh để bị cháy rìa.
2 chất hiện diện trong thịt đỏ là các loại amin dị vòng (HCA) và hydrocacbon thơm đa vòng (PAHs). Hai chất này được hình thành khi thịt đỏ được nấu dưới nhiệt độ cao như nướng, rán. Khi amin dị hóa xuất hiện, các axit amin, creatine, protein, đường sẽ phản ứng với nhau ở nhiệt độ cao làm kích hoạt tế bào ung thư.
3.Thịt chế biến sẵn
Các sản phẩm thực phẩm thịt chế biến sẵn như xúc xích, thịt nguội, thịt xông khói, xúc xích Ý, nem chua, lạp xưởng…chứa nhiều muối và các chất hóa học gây ung thư như nitrat và nitrit. Ngay cả thịt hun khói tự nhiên cũng chứa ín gây hại. Các nghiên cứu cho thấy ăn thịt chế biến sẵn hàng ngày làm tăng 22% khả năng chữa bệnh ung thư. WHO khuyến khích ăn nhiều thịt đỏ chế biến (thịt chế biến sẵn), cụ thể là 50g thịt mỗi ngày, làm tăng nguy cơ ung thư cọ tới 18%.
Theo Quỹ Nghiên cứu Ung thư Thế giới (WCRF), tiêu thụ nhiều thịt đỏ và thịt chế biến sẵn làm tăng nguy cơ ung thư, đặc biệt là ung thư đại trực tràng. Mỗi 50g thịt chế biến sẵn hàng ngày tăng nguy cơ ung thư 18%, còn 100g thịt đỏ tăng 17%.
Hợp chất nitrosamine, N-nitroso từ nitrit/nitrat trong thịt biến đổi, cùng với muối cao, góp phần gây ung thư tiêu hóa. Sắt hem trong thịt đỏ cũng làm tăng stress oxy hóa và hình thành hợp chất N-nitroso nội sinh.
nghiên cứu EPIC cho thấy thịt đỏ và thịt chế biến sẵn liên quan đến nguy cơ ung thư dạ dày và đại tràng tràng. WCRF khuyến nghị hạn chế tiêu thụ thịt đỏ dưới 500g/tuần và tránh thịt chế biến sẵn.
Nói như vậy, không có nghĩa là 1 người ăn 01 cái xúc xích có chứa chất gây ung thư thì sẽ bị ung thư mà phải ăn đạt đến nồng độ nhất định gây bệnh mới.
BS cũng nhấn mạnh, thông tin này không có nghĩa là bạn cần bỏ không ăn chút thịt đỏ hay thịt đã qua chế độ nào, nhưng nếu bạn ăn nhiều thì nên giảm bớt.
Ngoài ra, ngô ngô từ lò vi sóng hay cá hồi nuôi… là những thực phẩm có nguy cơ gây ung thư, cần lưu ý.
-Nước ngọt, đồ uống có ga
Nước ngọt chứa nhiều đường, hàm lượng fructose cao, gây nhiều bệnh nguy hiểm. Hơn nữa, màu nhân tạo của nó có chứa 4-MEI, một chất hóa học gây ung thư.
– Thực hiện đóng hộp
Thực phẩm đóng hộp chứa nhiều muối, trong khi các hộp đựng cũng được làm từ nguyên liệu chứa hóa chất gây nguy hại như Bisphenol-A (BPA). BPA là chất có thể gây rối loạn nội tiết, gây rối loạn chuyển hóa, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh sản, tăng trưởng, nhiễm sắc thể và não, gây rối loạn chức năng thần kinh, gây ung thư .
-Bỏng ngô làm từ lò vi sóng
Các loại bắp rang bơ làm từ lò vi sóng thông thường chứa bơ hương liệu với diacetyl là chất phụ gia, gây nguy hại cho não bộ. Ngoài ra, các túi thần dược dùng axit perfluorooctanoic (PFOA) có thể gây ung thư.
-Cá hồi nuôi
Cá hồi phục chứa protein lành mạnh và an toàn trong chế độ ăn uống, song cá hồi đánh bắt tự nhiên lại rất khó kiếm. Hầu hết các cá thu hồi được tìm thấy trong các cửa hàng ngày nay đều được nuôi dưỡng trong trang trại, nguy cơ có chứa dioxin, PCB và thủy ngân – các chất gây ung thư.
-Các loại dầu hydro hóa
Khi dầu không được chiết xuất tự nhiên, chúng sẽ được thủy hóa bằng quá trình xử lý hóa học cần thiết. Dầu hạn, dầu thực vật không chỉ được xử lý hóa học mà còn được màu, mùi hương tự nhiên của chúng cũng bị loại bỏ. Những thực phẩm này chứa chất béo omega-6 không lành mạnh, có liên quan đến việc tăng nguy cơ phát triển một số loại ung thư.
-Chất lượng tạo nhân
Các chất tạo ngọt nhân tạo, nổi bật là aspartame, có khả năng gây ung thư. Sau khi sử dụng, các chất này sẽ phân hủy thành một chất độc được gọi là DKP trong quá trình tiêu hóa. Hồi tháng 7, WHO xác nhận aspartame, chất làm ngọt nhân tạo trong soda ăn kiến, kẹo cao su có thể gây ung thư, song vẫn an toàn ở cấp tiêu thụ đã được cho phép.
Cụ thể, lượng tiêu thụ ước tính hàng ngày đối với chất tạo ngọt này (0-40 mg aspartame trên mỗi kg khối lượng cơ thể) là hợp lý, không cần thay đổi. Hiện nay, mỗi lọ nước ngọt không đường chứa 200-300 mg aspartame. Như vậy, một người nặng từ 60 đến 79 kg, uống hơn 9 đến 14 nước ngọt mỗi ngày mới gây nguy hiểm, trong trường hợp họ không tiêu thụ aspartame từ các nguồn khác
-Khoai tây chiên
Khoai tây chiên là món ăn nhẹ nhẹ lành mạnh, chúng tôi được chiên trong chất béo chuyển hóa và phủ một lớp muối. Ngoài ra, khoai tây chiên cũng chứa nhiều chất tạo màu nhân tạo và hóa chất bảo quản, ảnh hưởng đến thời gian và tuần hoàn. Khoai tây chiên cũng chứa acrylamide là chất gây ung thư.
-Bia rượu và đồ uống có cồn
Các nghiên cứu cho thấy việc uống quá nhiều rượu sẽ dẫn đến ung thư. Nếu uống, bạn nên khuyến nghị, chỉ uống một ly mỗi ngày đối với phụ nữ và hai ly đối với nam giới. Vượt quá vùng an toàn sẽ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh ung thư hoàng kết, gan, vòm vòng, thực quản và trực tràng. Bạn có thể chọn uống rượu vang đỏ thay thế vì trong rượu vang đỏ chứa chất resveratrol giúp chống lại bệnh ung thư.
Trên một diễn đàn bạn đã đọc BS. Đoàn Lực, Bệnh viện K Hà Nội, cũng khẳng định, chế độ dinh dưỡng hợp lý có thể giải phóng được thư.
Theo đó, có 3 giải pháp chính để giải quyết các vấn đề dinh dưỡng có liên quan đến ung thư:
– Duy trì cân nặng lý tưởng (tăng ít hơn 10% cân nặng lý tưởng, tăng trên 20% là nguy cơ cao mắc một số bệnh ung thư).
– Thực hành dinh dưỡng hợp lý, khuyến khích sử dụng khẩu phần ăn đầy đủ và cân đối.
– Chọn thực phẩm phù hợp, đảm bảo chất lượng về nguồn thức ăn, tìm hiểu về chất dinh dưỡng trong thành phần thức ăn đảm bảo đúng, đủ, tránh chất béo có hại.
